Sporun faydası hücre düzeyinde ispatlandı

Sportif aktivitelerin kişileri hastalığa karşı koruyucu etkisi gibi birçok alandaki faydası bilinmekle birlikte bunun hücresel anlamdan ne tip değişikliklere neden olduğu bugüne kadar tam anlamıyla bilinmiyordu. Ancak İsveç’te yapılan bir araştırma sportif aktivitelerin hücresel düzeyde faydalarını ortaya koydu. Üsküdar Üniversitesi olarak benzer çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Korkut Ulucan, bireylerin daha sağlıklı bir yaşam sürmeleri adına atılan adımın çok önemli olduğunu söyledi.

İsveçli bilim insanları, düşük fiziksel aktivite gösteren bireylerde uyguladıkları 6 aylık egzersiz programlarının, yağ hücrelerinde ki genlerin metabolizmalarını düzenleyen genetik bölgelerde metilasyon adı verilen bir düzenleme ile genlerin çalışmalarının düzenlendiğini gösterdi. Düzenlenen genlerin başında ise yağların yıkımını sağlayan genler bulunuyor.

İsveçli bilim insanlarının yaptığı çalışmayı değerlendiren Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Korkut Ulucan, çalışmanın literatüre ciddi katkı sunacağını kaydetti.

Genlerimizin yapılarından ziyade işleyişlerinin değişmesi neden olan hücresel olayları epigenetik olarak ifade ettiklerini ifade eden Ulucan şunları kaydetti.

Epigenom çalışmaları

“Genlerimizde bulunan ve genlerimizin düzenli çalışmalarına neden olan düzenleyici bölgelerde besin, sıcaklık, oksijen gibi faktörler veya hücrelerin mikro çevreleri bazı değişiklikler yaparak genlerimizin düzenli çalışmasını sağlarlar. Bu faktörlere epigenetik faktörler, bu faktörler ile etkiledikleri genetik bölgeleri araştıran çalışmalar bütününe de epigenom adı verilmektedir. 

Ulucan: “Hedefimiz kök hücre üzerinden araştırmak”

Besinlerin epigenetik etkisi uzun yıllardır bilinmektedir. Ancak uzun süreli aktivitenin hücrelerde ne tarz bir etki yarattığı günümüze teoride tahmin edilmesine rağmen deneysel modellerle çok fazla ispat edilememişti. Bizlerde hayvan modellerinde epigenetik, kök hücre ve sportif performans arasındaki ilişkinin saptanmasına yönelik bazı çalışma grupları oluşturma aşamasındayız. İsveç’te yapılan çalışma literatüre çok değerli bir katkıda bulunacak. Biz de sadece epigenetik üzerinden değil, aynı zamanda kök hücre metabolizması üzerinden de sportif aktivitelerin sağladığı faydaları araştırma isteğindeyiz.”

Obezite ve diyabet gibi kronik sorunlara da çözüm olabilir…

“Bu çalışmalar ile sadece sportif yararların araştırılmayacağını, obezite ve tip 2 diyabet gibi bazı kronik sorunlarında azaltılacağını umuyoruz. Bu yüzden bireylerde genetik yapıya uygun spor ve beslenme programlarının oluşturulması sadece sportif başarının sağlanmasında kalmayacak, aynı zamanda bireylerin daha sağlıklı yaşamalarına da katkıda bulunacaktır.”